ĐÊM HOA TRĂNG TRÊN SÔNG XUÂN- Phùng Quân phóng dịch

22 Tháng Bảy 20199:22 CH(Xem: 2627)
KOITSU-Full-Moon













ĐÊM HOA TRĂNG TRÊN SÔNG XUÂN - Phùng Quân phóng dịch 

Nguyên tác: XUÂN GIANG HOA NGUYỆT DẠ - Trương Nhược Hư.

 

Thủy triều ngang biển nước sông dâng

Trăng sáng lung linh cảnh hữu tình

Theo sóng trôi xa về vạn dặm

Khắp cùng sông ngập ánh trăng thanh

Sông xuân uốn khúc quanh cồn bãi

Lấp lánh rừng hoa tựa tuyết xinh

Trên không sương tỏa như ngưng lại

Cát trắng bờ xa khó định hình

Mây nước một màu không vẩn bụi

Càng thêm cô quạnh một vầng trăng

Bên sông ai sớm nhìn trăng nhỉ?

Trăng nhớ khi nao chiếu cõi trần?

Muôn kiếp nhân sinh nhiều hệ lụy

Ngàn đời trăng nước vẫn còn thân

Trăng kia chiếu xuống lầu ai nhỉ?

Hay chỉ trôi theo vạn dặm gần!

Mây trắng lững lờ xuôi cổ độ

Hàng phong xanh biếc đứng buồn trân!

Đêm nay có kẻ dong thuyền nhỏ

Ai chốn khuê phòng nhớ cố nhân?

Thương thay lầu vắng thân ly khách

Lẻ bóng đài gương chẳng được gần

Trăng cuốn mành thưa thương kẻ ở

Xót người không nỡ cuộc tương lân

Cùng chung trăng sáng nhưng không gặp

Đành ngắm trăng suông để được gần

Chim hồng đâu thể mang trăng được

Cá nhảy càng thêm động bóng Hằng
Đêm qua mơ thấy hoa rơi rụng
Hơn nửa xuân rồi mong nhớ mong
Nước vẫn xuôi dòng xuân sắp hết
Trăng tàn bóng xế bãi ven sông
Trăng khuất dần theo làn sóng biển
Sông Tương xa vắng vẫn muôn trùng
Không biết theo trăng về mấy kẻ?
Trăng lặn, tình nghiêng, cây bến sông.

 

 PHÙNG QUÂN  phóng dịch

 

春江花月夜

 

春江潮水連海平,

海上明月共潮生。

灩灩隨波千萬里,

何處春江無月明。

江流宛轉繞芳甸,

月照花林皆似霰。

空裏流霜不覺飛,

汀上白沙看不見。

江天一色無纖塵,

皎皎空中孤月輪。

江畔何人初見月,

江月何年初照人。

人生代代無窮已,

江月年年只相似。

不知江月待何人,

但見長江送流水。

白雲一片去悠悠,

青楓浦上不勝愁。

誰家今夜扁舟子,

何處相思明月樓。

可憐樓上月徘徊,

應照離人妝鏡臺。

玉戶帘中捲不去,

搗衣砧上拂還來。

此時相望不相聞,

願逐月華流照君。

鴻雁長飛光不度,

魚龍潛躍水成文。

昨夜閒潭夢落花,

可憐春半不還家。

江水流春去欲盡,

江潭落月復西斜。

斜月沉沉藏海霧,

碣石瀟湘無限路。

不知乘月幾人歸,

落月搖情滿江樹。

 

張若虛

(660-720)

 ▫

 
XUÂN GIANG HOA NGUYỆT DẠ

 

Xuân giang triều thuỷ liên hải bình,

Hải thượng minh nguyệt cộng triều sinh.

Diễm diễm tuỳ ba thiên vạn lý,

Hà xứ xuân giang vô nguyệt minh.

Giang lưu uyển chuyển nhiễu phương điện,

Nguyệt chiếu hoa lâm giai tự tản.

Không lý lưu sương bất giác phi,

Đinh thượng bạch sa khan bất kiến.

Giang thiên nhất sắc vô tiêm trần,

Hạo hạo không trung cô nguyệt luân.

Giang bạn hà nhân sơ kiến nguyệt?

Giang nguyệt hà niên sơ chiếu nhân?

Nhân sinh đại đại vô cùng dĩ,

Giang nguyệt niên niên chỉ tương tự.

Bất tri giang nguyệt đãi hà nhân,

Đãn kiến trường giang tống lưu thuỷ.

Bạch vân nhất phiến khứ du du,

Thanh phong phố thượng bất thăng sầu.

Thuỳ gia kim dạ thiên chu tử,

Hà xứ tương tư minh nguyệt lâu?

Khả liên lâu thượng nguyệt bồi hồi,

Ưng chiếu ly nhân trang kính đài.

Ngọc hộ liêm trung quyển bất khứ,

Đảo y châm thượng phất hoàn lai.

Thử thời tương vọng bất tương văn,

Nguyện trục nguyệt hoa lưu chiếu quân.

Hồng nhạn trường phi quang bất độ,

Ngư long tiềm dược thuỷ thành văn.

Tạc dạ nhàn đàm mộng lạc hoa,

Khả liên xuân bán bất hoàn gia.

Giang thuỷ lưu xuân khứ dục tận,

Giang đàm lạc nguyệt phục tây tà.

Tà nguyệt trầm trầm tàng hải vụ,

Kiệt Thạch, Tiêu Tương vô hạn lộ.

Bất tri thừa nguyệt kỷ nhân quy,

Lạc nguyệt dao tình mãn giang thụ.

 

Trương Nhược Hư

 ▫

Dịch nghĩa:

Thuỷ triều lên, mặt sông xuân ngang mặt bể,
Trên bể, trăng sáng cùng lên với thuỷ triều.
Lấp loáng theo sóng trôi muôn ngàn dặm,
Có nơi nào trên sông xuân là không sáng trăng?
Dòng sông lượn vòng khu cồn hương thơm,
Trăng chiếu rừng hoa ngời như hạt tuyết.
Trên sông sương trôi tưởng như không bay
Bãi sông cát trắng, nhìn chẳng nhận ra
Sông và trời, một màu không mảy bụi,
Ngời sáng trong không, vầng trăng trơ trọi
Người bên sông, ai kẻ đầu tiên thấy trăng?
Trăng trên sông, năm nào đầu tiên rọi xuống người?
Người sinh đời đời không bao giờ ngừng
Trăng trên sông năm năm ngắm vẵn y nguyên
Chẳng biết trăng trên sông chiếu sáng những ai
Chỉ thấy sông dài đưa dòng nước chảy
Mây trắng một dải, vẩn vơ bay
Cây phong biếc xanh trên bờ buồn khôn xiết
Người nhà ai đêm nay dong con thuyền nhỏ
Người nơi nao trên lầu trăng sáng đương tương tư?
Đáng thương cho trên lầu vầng trăng bồi hồi
Phải chiếu sáng đài gương người biệt ly
Rèm nhà ngọc cuốn lên rồi, trăng vẫn không đi
Phiến đá đập áo lau đi rồi, trăng vẫn cứ lại
Giờ đây cùng ngắm trăng mà không cùng nghe tiếng nhau
Nguyện theo ánh đẹp vầng trăng trôi tới chiếu sáng bên người
Chim hồng nhạn bay dài không thể mang trăng đi
Cá rồng lặn nhảy, chỉ khiến làn nước gợn sóng
Đêm qua thanh vắng, mơ thấy hoa rơi,
Đáng thương cho người đã nửa mùa xuân chưa về nhà
Nước sông trôi xuôi, xuân đi sắp hết
Trăng lặn trên bãi sông, trăng xế về tây
Trăng xế chìm dần lẩn trong sương mù mặt bể
Núi Kiệt Thạch, sông Tiêu Tương đường thẳm không cùng
Chẳng biết nhân ánh trăng đã mấy người về
Trăng lặn, rung rinh mối tình, những cây đầy sông.


Xuân giang hoa nguyệt dạ là bài thơ trữ tình nổi tiếng trong lịch sử văn học Trung Quốc. Bài thơ thể hiện nỗi nhớ của người du tử đối với người khuê phụ. Nhà nghiên cứu văn học đời Thanh, Vương Khải Vận khen bài thơ này là “chỉ một thiên tuyệt diệu, đủ xứng đáng là đại gia” (cô thiên hoành tuyệt, cánh vi đại gia); nhà thơ hiện đại Văn Nhất Đa thì ca ngợi rằng bài thơ này là “thơ trong thơ, đỉnh núi trên các đỉnh núi” (thi trung đích thi, đỉnh phong thượng đích đỉnh phong). Theo lời Lưu Kế Tài thì đối với người Nhật Bản hiện đại, hai bài thơ Đường được hâm mộ nhất là Xuân giang hoa nguyệt dạ của Trương Nhược Hư và Trường hận ca của Bạch Cư Dị.

 

Chú thích:

 

Phần Hán thi và dịch nghĩa cùng phụ chú, tham khảo từ www.thivien.net .

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
Thieu_nu_ngam_hoa_sen