Phẩm Tâm/ Phẩm Hoa 33-57

3. Phẩm Tâm (CITTAVAGGO)
 

33- Phàm phu dao động trong Tâm

Tâm mà hoảng hốt, khó mong phục thuần

Trí nhân giữ chính trực Tâm

Như người thợ giỏi uốn tên khéo gò

34- Cá kia bị quẳng lên bờ

Còn lo vùng vẫy, ơ hờ được sao

Tâm kia phải sợ thế nào

Để lo vùng vẫy, thoát trào ác Ma

35- Phàm phu, ngũ dục (1) bê tha

Luôn luôn dao động, khó mà định Tâm

Hãy lo điều phục được Tâm

Điều Tâm, an lạc sẽ tầm đến ngay

36-Tâm theo ngũ dục cuồng quay

Thật là khó giữ vì hay đổi hình

Trí nhân phòng hộ Tâm mình

Hộ Tâm tất được an bình, an vui

 (1)   Ngũ dục: năm ham muốn về sắc, thanh, hương, vị, thân

37- Tâm phàm lén lút, đơn côi

Ẩn sâu hang Thức, xa xôi vô hình

Ai điều phục được Tâm mình

Hết còn trói buộc, thoát xiềng ác Ma

38- Không an định được Tâm ta

Làm sao có thể hiểu ra Pháp mầu

Lòng tin kiên cố có đâu

Khiến cho trí tuệ làm sao viên thành

39- Tâm kia thoát dục, tịnh thanh

Không tham, không hận, thù, ganh chẳng hề

Vượt qua thiện, ác đôi bề (2)

Là người thức tỉnh, không hề sợ chi

40- Thân này dễ vỡ như ly

Nhưng giam Tâm tựa thành trì, khó ra

Dùng gươm trí huệ thắng Ma

Cảnh thiền không nhiễm, vẫn ra sức cầu (3)

41- Thân này sẽ chẳng được lâu

Vật vô thường sẽ nằm sâu đất liền

Vô Tâm, vô thức triền miên

Khác gì khúc gỗ, cũng hiềm bỏ ru

(2)   Đã chứng được A La Hán, hết ‘hữu lậu thiện nghiệp’ và ác nghiệp

(3)   Thắng Ma thời có cảnh Thiền nhưng vẫn phải cầu tiến

42- Kẻ thù ác hại kẻ thù

Oan gia ác hại, yểm trù oan gia

Chẳng bằng Tâm niệm hướng tà

Theo mười hạnh ác (4), hại ta vô ngần

43- Dù là cha mẹ, bà con

Muốn ta cao thượng, khó lòng giúp ta

Nhưng Tâm chánh thiện (5) thắng tà

Giúp mình cao thượng, sinh ra tốt lành

(4 )  10 hạnh ác là: sát sinh, thâu đạo, tà dâm, vọng ngữ, lưỡng thiệt, thô ác ngữ, ỷ ngữ, tham, sân, tà kiến

(5)   Hướng về 10 hạnh lành là: bố thí, trì giới, tu thiền định, tôn kính, tác sự, hồi hướng công đức, tùy hỷ công đức, thuyết pháp, thính pháp, chánh kiến

 ---o0o---

4. Phẩm Hoa (PUPHAVAGGO)

                                                                 ---o0o---

44- Ai đâu hiểu rõ chính mình

Hiểu thông bốn giới (1), giới Thiên (2) am tường

Giảng Kinh Pháp Cú rõ ràng

Như người thợ khéo làm tràng kết hoa

45- Chỉ người hữu học (3) hiểu ra

Hiểu mình, bốn giới, cùng là giới Thiên

Giảng Kinh Pháp Cú rõ ràng

Như người thợ khéo làm tràng kết hoa

46- Biết thân như bọt nước sa

Chỉ là hư huyễn, chỉ là ảo thôi

Để tên Ma (4) phải gãy rồi

Thời tan cám dỗ, thoát tay tử thần

 (1)  Diêm Ma giới (Yamaloka): gồm 4 giới, Điạ ngục, Ngạ quỷ, Súc sanh và A tu la

(2)  Thiên giới = Sadevakam: gồm 6 cõi trời và nhân giới

(3)  Hữu học (Sekha): Người hiểu thông Phật pháp, trên đường tu tập.Trả lời câu hỏi 44

(4)  Tên Ma: sự cám dỗ của dục cảnh

                    
47- Nhặt hoa dục lạc, si nhân

Sinh lòng tham luyến, tâm thần đắm say

Tử thần lôi cuốn chẳng hay

Như mưa lũ cuốn làng say ngủ vùi

48- Nhặt hoa dục lạc, ai ơi

Sinh lòng tham luyến, tâm thời đắm say

Đam mê cảnh dục lạc này

Coi như đã chết, khó thay cứu nàn

49- Sa môn khất thực tới làng

Như ong kia tới bên hàng hoa thơm

Xin hoa chút nhụy độ thân

Để hoa vẫn giữ vẹn hương sắc ngần

50- Chớ nên dòm lỗi tha nhân

Xem người ta đã có làm hay không

Hãy xem mình có gắng công

Đã làm, hay vẫn chờ trông, chưa làm

51- Ai kia khéo nói lời lành

Làm lành không gắng, cũng đành phí thay

Không sinh lợi ích, hỡi ai

Hoa không hương, đẹp cũng hoài, uổng thôi

52- Như bông hoa vẻ đẹp tươi

Có hương thơm tỏa, người đời nâng niu

Lời lành khéo nói đủ điều

Lại làm lành nữa, sẽ nhiều quả sinh

53- Đống hoa trông chẳng đáng chi

Ra công, kết được thiếu gì tràng Hoa

Thân này sanh tử chóng qua

Thiếu gì việc thiện, nếu ta muốn làm

54- Hương loài hoa quý thật thơm

Không bay ngược gió, khôn đường tỏa lan

Hương thơm đức hạnh chân nhân

Tung bay khắp chốn, xa gần, ngược xuôi

55- Hoa chiên đàn, mạt lỵ tươi

Già la, vũ quý, khắp nơi ngạt ngào

Hương loài hoa quý thơm sao

Thua hương đức hạnh, thanh cao nhất đời

56- Hoa chiên đàn, mạt lỵ tươi

Già la, vũ quý, khắp nơi ngát lừng

Hương loài hoa quý thơm lung

Thua hương đức hạnh, ngát từng giới Thiên

 57- Ai kia giới hạnh mãn viên

Chẳng hề phóng dật, tâm thiền trụ an

Đạt thành Chánh Trí, thực chơn

Được chơn giải thoát, chẳng sờn ác Ma

58- Từ trong bùn rác thối hư

Ở bên đường lớn, trông nhơ nhớp rồi

Hoa sen vẫn nở tốt tươi

Hương thơm thanh khiết, lòng người đẹp ru

59- Cũng như trong đám phàm phu

Thân tâm ô nhiễm, si ngu đầy tràn

Sẽ sanh đệ tử chánh nhân

Soi đèn Trí Tuệ, thế gian sáng ngời

---o0o---