- Lời giới thiệu của Hòa Thượng Thích Như Điển - Lời dẫn nhập
- Phẩm Song Yếu / Phẩm Không Phóng Dật - 1-32
- Phẩm Tâm/ Phẩm Hoa 33-57
- Phẩm Ngu/ Hiền Trí/ A La Hán 60-99
- Phẩm Ngàn/ Ác/ Đao Trượng/ Già 100-166
- Phẩm Thế Gian/ Phật Đà/ An Lạc/ Hỷ Ái/ Phẫn Nộ 167-234
- Phẩm Cấu Uế/ Pháp Trụ 235-272
- Phẩm Đạo/ Tạp Lục/ Địa Ngục 273-319
- Phẩm Voi/ Tham Ái 320-359
- Phẩm Tỳ Kheo/ Bà La Môn 360-423
18. Phẩm Cấu Uế (MALAVAGGO)
---o0o---
235. Đời ngươi giống tựa lá khô
Tử thần đang đứng đợi chờ một bên
Trước thần chết, tự hỏi xem
Đường dài, lương thực mình đem những gì
236. Đảo riêng hãy tự tạo đi
Tinh cần gấp rút, hành trì khôn ngoan
Dứt trừ phiền não, cấu trần
Bước lên thánh cảnh, Chư Thiên đón mời
237. Đời ngươi sắp lụn tàn rồi
Diêm vương đang đợi chờ ngươi lại gần
Giữa đường chẳng chỗ nghỉ chân
Đường dài, lương thực độ thân có gì
238. Đảo riêng hãy tự tạo đi
Tinh cần gấp rút, hành trì khôn ngoan
Dứt trừ phiền não, cấu trần
Không còn già, bệnh, tử, sanh, thoát nàn
239. Trí hiền sánh tựa thợ vàng
Lọc từng tạp chất cho vàng sạch ra
Sát na tiếp nối sát na (1)
Trí hiền lọc cấu uế ra khỏi mình
(1) Sát na: thời gian của một niệm, một ý nghĩ
240. Sét kia từ sắt mà sinh
Lại ăn mòn sắt, thường tình đó thôi
Ác nhân gieo nghiệp ác rồi
Nghiệp kia lại dắt vào nơi ác bờ
241. Kinh không tụng, học kinh nhơ
Không siêng năng, ấy vết nhơ cửa nhà
Biếng lười, nhơ nhớp thân ta
Buông lung là vết nhơ người giữ thân
242. Hạnh tà, nhơ nhớp nữ nhân
Kiệt keo, nhơ nhớp kẻ ban chút quà
Vết nhơ là nghiệp ác tà
Đời này, đời khác, vẫn là ác thôi
243. Bao điều nhơ nhớp kể rồi
Vô minh, nhơ nhớp phải coi đứng đầu
Tỷ Kheo tu tập Pháp mầu
Trừ Vô minh ấy, làm sao nhơ người
244. Dễ thay sống chẳng hổ ngươi
Sống đời lỗ mãng, quạ, dơi bay quàng
Sống liều, công kích, huênh hoang
Sống tà, ngạo mạn, trăm đường uế thôi
245. Khó thay sống biết hổ ngươi
Luôn cầu thanh tịnh, sống đời vô tư
Sống trong sạch, sống khiêm từ
Dồi dào kiến thức, ơ hờ dục tham
246. Những ai ở cõi thế gian
Nói lời giả dối, chẳng màng thật chân
Sát sinh, trộm cắp, phạm dâm
Rượu men, rượu nấu, hương nồng đắm say
247. Sống đam mê, thật uổng thay
Là đời này đã tự tay bới đào
Thiện căn mình có thuở nào
Bới đào vứt bỏ, làm sao an lành
248. Các người phải biết tạo lành
Không lo chế ngự, ác sanh tức thì
Tham lam, phạm Pháp làm chi
Để mua thống khổ, sầu bi đời đời
249. Tâm tin đạo với lòng vui
Ta chăm bố thí, chẳng lơi cúng dường
Nếu như vẫn cứ ganh hờn
Người ăn kẻ uống, khó đường định tâm
250. Nếu ai dẹp được hờn ganh
Nhổ sâu tận gốc cái tâm ác này
Sẽ gìn giữ được đêm ngày
Cái tâm đã định cho đời lạc an
251. Lửa nào dữ sánh dục tham
Chấp nào bền chắc bằng sân hận này
Lưới nào chặt tựa si ngây
Sông nào dễ đắm cho tày ái giang
252. Lỗi người tìm thấy dễ dàng
Cố tìm, như trấu trên sàng gạo tươi
Lỗi mình sao khó phanh phui
Như gian bài bạc, giấu rồi lại che
253. Lỗi người mắt thấy tai nghe
Sanh lòng chỉ trích, thường chê bai người
Não phiền cứ vậy tăng hoài
Làm sao diệt được cho đời tịnh an
254. Chốn hư không, chẳng dấu chân
Ngoài vòng Phật đạo, khó tầm Sa môn
Chúng sanh hư vọng (1) vui buồn
Như Lai an tịnh, không còn vọng hư
255. Dấu chân nào chốn không hư
Ngoài vòng Phật đạo, khó là Sa môn
Kià năm uẩn cũng vô thường
Như Lai, chư Phật tịnh tâm vẹn toàn
(1) Hư vọng: chỉ Ái, Kiến, Mạn
---o0o---
19. Phẩm Pháp Trụ (DHAMMATTHAVAGGO)
---o0o---
256. Kẻ kia lỗ mãng (1), cực đoan
Phụng thờ Chánh Pháp đừng toan tính gì
Trí nhân phải biết xét suy
Chánh tà, đen trắng, đôi bề phân minh
257. Ai người trí giác, công bình
Không hề chuyên chế, phân minh dẫn đường
Sống theo đúng Pháp luôn luôn
Xứng danh Pháp trụ (2), đó nguồn an nhiên
258. Không cần phải nói năng nhiều
Mới là Hiền trí, trăm điều tốt tươi
Tịnh an, không oán cừu ai
Không hề sợ hãi, xứng vời trí nhân
259. Nói năng nhiều cũng chẳng cần
Để cho xứng được cái danh Pháp trì
Học tuy ít, Chánh Pháp ghi
Trì hành Chánh Pháp, chẳng hề buông lung
Thấy ra Chánh Pháp tự tâm
Xứng danh trì Pháp, chẳng lầm, chẳng sai
260. Dầu cho đầu bạc trắng rồi
Danh xưng Trưởng Lão chưa vời được đâu
Nếu người chỉ tuổi tác cao
Chẳng lo tu tập, khác nào danh suông
(1) Lỗ mãng: khinh xuất, độc đoán do tham, sân, si, sợ hãi (bố úy) mà ra
(2) Pháp trụ: tuân thủ luật pháp xã hội và tuân thủ chân lý và luật Phật
261. Ai kia Tứ Đế (3) tinh thông
Năm căn (4) điều phục, quyết không hại người
Giới trì, cấu uế hết rồi
Xứng danh Trưởng Lão người đời tụng xưng
262. Ai kia lưu loát nói năng
Mặt mày đẹp đẽ, phải chăng người hiền
Nếu còn dối trá, ganh hiềm
Tham lam, ích kỷ, là Hiền khó thay
263. Nếu như diệt được gốc này
Tận trong lòng, để từ rày sạch trơn
Không còn si hận, tham, sân
Mới là Hiền trí, Thiện nhân xứng tầm
264. Ai kia cạo sạch tóc trần
Giới buông, vọng ngữ, khó lầm Sa môn
Lòng chưa dứt sạch dục tham
Làm sao thành được Sa môn ở đời
265. Ai mà dứt ác điều rồi
Ác nhân lớn, nhỏ đồng thời biến tan
Không còn ác pháp, tịnh thanh
Sa môn người ấy xứng danh ở đời
266. Chỉ đi khất thực nơi nơi
Thời là khất sĩ, sao vời Tỷ Kheo
Tu hành Chánh Pháp chẳng theo
Chỉ lo hình thức, Tỷ Kheo đâu mà
(3) Tứ đế: coi câu 190-191
(4) Năm căn: nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân
267. Chân tu, thiện (1), ác, vượt qua
Sống đời tịnh hạnh, xuất gia, giới trì
Rõ ràng giới, định, tuệ tri
Tỷ Kheo bậc ấy xứng vì làm sao
268. Người ngu si thiếu trí cao
Dẫu cho im lặng, phải nào tịnh thanh
Trí nhân suy xét rõ rành
Nẩy cân thiện ác, điều lành chọn ngay
269. Dứt từ ác pháp đêm ngày
Trí cao thấu hiểu đời này, đời sau
Thật là ẩn sĩ, báu châu
Xứng câu tịch tịnh, thoát cầu vô minh
270. Nếu còn sát hại chúng sanh (2)
Đâu là Hiền Thánh giữ mình thanh cao
Hữu tình chẳng hại loài nào
Mang danh Hiền Thánh, xứng sao mọi chiều
271. Chẳng vì gìn giữ giới điều
Hiểu rành ba tạng (3), học nhiều, lầu thông
Chẳng vì khổ hạnh, tu tâm
Chẳng vì đang sống lẻ đơn, vắng người
272. Mà cho rằng đã đắc rồi
Xuất gia đã chứng, khác đời phàm phu
Tỷ Kheo chớ vội lầm mơ
Mê phiền chưa diệt, khó mà đắc thay
(1) Chỉ cái ‘thiện’ hữu lậu vẫn còn dính tới phiền não
(2) Phật nói với một người đánh cá
(3) Ba tạng: ba phần cốt tủy của Kinh Sách Phật, gồm Kinh tạng, Luật tạng và Luận tạng
---o0o---